... مدتی بود که به هر بهانهای به مجموعههای اداری دانشگاه مراجعه میکردیم صحبت از این بود که پول نیست. بودجهی دانشگاه واریز نشده و گفتهاند که باید در هزینهها صرفه جویی کنیم. معاون مالی دانشگاه در مصاحبه با نشریه صبح گفته بود که آن قدر کسری انباشته شده داریم که اگر دولت در یک ماه اضافه پرداختی هم به ما داشته باشد صرف صاف کردن بدهیهای قبلی دانشگاه میشود. بعضی دیگر حتی میگفتند گاهی وضعیت آن قدر خراب میشود که پول برق دانشگاه هم به زور دیپلماسی پرداخت میشود.
... یک هفتهای میشد که دانشگاه را نو نوار میکردند. روابط عمومی دانشگاه از بنرهای تکراری و پارچههای رنگی دست برداشته بود. رنگ آمیزی محوطهی دانشگاه نو شده بود. جادهای که به تالار شیخ بهایی منتهی میشد را از نو خط کشی کرده بودند و گلدانهای بزرگ تزئینی در آن قرار داده بودند. جلوی ساختمان هتل نوساز دانشگاه را آذین بندی کرده بودند. البته میگفتند که هتل تغییر کاربری داده و قرار است خوابگاه شود؛ خوابگاهی که نه در محوطهی خوابگاه دختران قرار داشت و نه در محوطهی خوابگاهی پسران!
... از صبح به دانشجویان، کارکنان و اساتید اعلان شد که کلیهی کلاسهای دانشگاه تا ساعت 3 بعد از ظهر تعطیل میشود چون سرویسها امروز ساعت 3:30 حرکت میکنند و مبادا دانشجویان و کارکنان از سرویس جا بمانند. همه خوشحال از این که یک ساعت زودتر به خانه یا خوابگاه میروند و بی اطلاع از این که علت این تعطیلی زود هنگام چیست؟
ناگهان خبری در فضای مجازی منتشر شد که امروز رئیس سازمان برنامه و بودجه، وزیر علوم و تعدادی از مسئولین در دانشگاه حضور دارند تا در جشن چهلمین سالگرد تأسیس دانشگاه صنعتی اصفهان شرکت کنند...
روایتی که خواندید کاملاً باز است! یعنی هر دانشجو و کارمند و البته استاد میتواند دیدهها و شنیدههایی به آن اضافه کند که این سه_چهار پاراگراف را تبدیل به دو_سه هزار صفحه کتاب «بی نوایان» کند.
مجموعهی انگیزههای مختلف منبعث از مسائلی که در روزهای اخیر اتفاق افتاد منجر به تجمع اعتراضی دانشجویان روبروی محل برگزاری مراسم چهلمین سالگرد تأسیس دانشگاه شد. در نگاهی کلی میتوان انگیزههای این تجمع را به دو بخش عمده تقسیم کرد:
اعتراض به مسئولین دولتی
ناکارآمدی و فضاحت دولت تدبیر و امید (!) در میان مردم و همین طور دانشجویان (حتی در میان حامیان دولت) نارضایتیهایی را به وجود آورده است که بعضاً باعث بروز واکنشهای منفی و حتی احساسی نسبت به مسئولین دولتی شده است. این روزها هرکدام از مسئولین دولتی که در میان اقشار مختلف مردم از طلاب، دانشجویان، هنرمندان، کارگران و غیره قرار میگیرند مورد اعتراض و حتی گاه پرخاش قرار میگیرند.
در جریان تجمع اعتراضی دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان این نوع واکنش را میشد در شعارهایی که در خصوص قیمت دلار، وضعیت کشاورزی کشاورزان استان اصفهان و غیره داده شد، دید.
اعتراض به مسئولین دانشگاه
مسئلهی اولی که توسط دانشجویان مورد اعتراض است مسئلهی هزینه کردهای هنگفت دانشگاه برای برگزاری جشن است. مسئلهای که برای هر فردی با توجه به اخبار و اطلاعاتی ک چند وقت اخیر بین دانشجویان رد و بدل میشود مورد سؤال واقع میشود. با چند تماس تلفنی با تولید کنندگان و محاسبهای ذهنی میتوان دریافت که فقط پذیراییهای جشن یک هزینهی 30_40 ملیونی روی دست دانشگاه گذاشته است. البته در برابر سایر هزینههایی که برای این جشن شده است، این یک هزینهی جزء به حساب میآید. هزینهی دکور، دعوت از هنرمندان برای اجرا، ساخت کلیپ، چاپ کتاب، هدیهی یادبود برای شرکت کنندگان در جشن و تقدیر شوندگان و سایر هزینههایی که برای این جشن انجام شده است احتمالاً ارقام قابل توجهی را به دست میدهد. طبیعتاً برای ما دانشجویانی که به 200 تومان افزایش قیمت غذای سلف اعتراض میکنیم قابل درک نیست که این هزینهها چگونه میتواند آبروی دانشگاه را در مقابل آقای وزیر نگه دارد! یا شاید هم...
مسئلهی دیگری که نارضایتی دانشجویان را به همراه داشته است یک خلق و خوی خاص در مدیریت دانشگاه است. خلق نادیده گرفتن دانشجو به عنوان عضو مهمی از دانشگاه. یک استاد هیئت علمی سالیان دراز در دانشگاه زندگی میکند و مشغول فعالیت است اما یک دانشجو به طور طبیعی معمولاً 4 یا 6 سال در دانشگاه حضور دارد. این خود منشأ این میشود که برخی مسئولین به این فکر بیافتند تا با امری زود گذر دانشجویان را راضی نگه دارند تا دوران تحصیل آنها به پایان برسد و دیگری جایگزین شود. در این صورت هم دانشجویان راضی هستند و آرامش دانشگاه که محیطی آکادمیک است را حفظ میکنند و هم مسئولین میتوانند به کارشان برسند. این خلق و خو در مهمترین برنامهی اخیر دانشگاه که بزرگداشت چهلمین سالگرد دانشگاه بود هم بروز پیدا کرد. دانشجو نه در برنامه ریزی بزرگداشت و نه در تکاپوی بزرگداشت هیچ جایگاهی نداشت. حتی در مراسم بزرگداشت به جز عدهی معدودی حق شرکت نداشت. در این چند وقت گویا عدهای با تلاش و تکاپو سعی کردند تا بزرگداشت چهلمین سالگرد تأسیس دانشگاهشان (!) را برگزار کنند. همان کسانی که وقتی مورد انتقاد دانشجویان قرار میگیرند فوراً پاسخ میدهند: «دانشگاه متعلق به همهی ماست و نباید کشتی خود را سوراخ کنیم چون همه با هم غرق میشویم»! لازم به ذکر است که دانشجویان به لطف سیاستهای شاد مدیریتی دانشگاه کمبود جشن نداشتند و کاملاً پر نشاط و سرزنده بودند و نیازی به شرکت در یک جشن نداشتند اما مسئلهی آزار دهنده اخلاق نیست انگارانهی مدیران نسبت به دانشجو است. مسئله این جاست که مدیریت دانشگاه فرهنگ مدرک گرایی را با عملکرد خود به دانشجو آموزش میدهد اگرچه در حرف منتقد آن باشد؛ یعنی دانشجو دو بار مورد توجه دانشگاه قرار میگیرد یکی در بدو ورود و البته به لطف طرح هدی و دیگری در جشن فارغ التحصیلی که جشن رسیدن دانشجو به مدرک است. خلاصه آن که اگر دانشجو دانشگاه را از خود نمیداند با تذکرات مشفقانهی مدیران و دست اندرکاران ادارهی دانشگاه ذهنیت او اصلاح نمیشود.
مسئلهی دیگری که ذیل موردی که گفته شد میگنجد اما تکرار آن توسط دانشجویان معترض باعث شد تا نگارنده جداگانه به آن بپردازد؛ عدم توجه مسئولین دولتی و دانشگاهی به جنبهی فرهنگی دانشگاه در این بزرگداشت است. انتظار میرفت وزیر و یا حداقل معاون فرهنگی ایشان در جمع فعالان فرهنگی دانشگاه حضور پیدا میکردند و دغدغههایشان را از نزدیک میشنیدند، اما به رغم تمام صحبتهایی که مسئولین دانشگاه در خصوص اهمیت فرهنگ و مسائل فرهنگی دانشگاه به مناسبتهای مختلف میکردند این بار هم در عمل طور دیگری حرکت کردند و این یعنی پشت حرفهایی که زده میشود اعتقاد وجود ندارد.
اگر بخواهیم در یک کلام تمام مسائل بالا را با دیدی کلان جمع بندی کنیم میتوان گفت که خط فکری سرمایه سالار با توجه به ناکارآمدیها، فسادها، بی توجهی به تودههای مردم و آفاتی از این سنخ باعث دلسردی و ناراحتی تمام اقشار مردم شده است و روز به روز به رنج آنان میافزاید. تنها راه چاره در این است که اجزا نظام جمهوری اسلامی که منبعث از فرهنگ مردم ایران است با کلیت آن هماهنگ شود؛ یعنی کشور باید در جزئیات هم مردم سالار شود. البته مردم سالاری به معنای اصیل و کامل یعنی مشارکت دادن آنها در ادارهی کشور و بها دادن به آنها و همین طور تعامل با مردم به نحوی که مردم حکومت را از خودشان بدانند و این معنا در برابر آن است که مردم را تنها در زمان انتخابات در امر حکومت مشارکت دهیم (برگ رأی انگاری مردم). امروز باید به سؤالاتی از این دست اندیشید که: تفاوت دانشگاه مردم سالار با دانشگاه سرمایه سالار در تعاملات داخلی خود و در تعامل با سایر مردم چیست؟ چگونه میتوان دانشگاه مردم سالار را محقق کرد؟ و ...
لازم به ذکر است که نشریه صبح دانشگاه به زودی در پروندهای به بررسی ابعاد مختلف از متن و حاشیهی مراسم بزرگداشت چهلمین سالگرد دانشگاه میپردازد.
منتشر شده در نشریه ی وطن من (اردیبهشت 97)
به صاحب امتیازی بسیج دانشگاه صنعتی اصفهان
به نمایندگی از جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان